Tiên Yên - Miền đất đa sắc màu văn hóa

Phụ nữ dân tộc Dao (xã Yên Than, huyện Tiên Yên) truyền dạy nghề thêu trang phục cho lớp trẻ. Ảnh: Xuân Thao (CTV)

Dưới thời phong kiến, ở Tiên Yên vẫn duy trì dạy và học chữ Nho. Từ khi thực dân Pháp xâm chiếm, để mê hoặc người dân, chúng bày ra hàng trăm tục lệ, đình đám, tế lễ, mua quan, bán tước, ma chay, cưới xin, hội hè cổ hủ và tốn kém. Chúng gieo rắc văn hóa đồi trụy, khuyến khích cờ bạc, rượu chè… nhằm đầu độc nhân dân, nhất là tầng lớp thanh niên để quên đi ý thức dân tộc. Phải tới những năm 60 của thế kỷ trước, phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, xây dựng đời sống mới phát triển mạnh trong nhân dân. Nhiều xã, thôn xây dựng được đội văn nghệ thường xuyên tập luyện, biểu diễn phục vụ nhân dân vào những ngày lễ hội, ngày tết, ngày kỷ niệm lớn của Đảng, của dân tộc.

Giai đoạn 1965-1975, hoạt động văn hóa, thông tin của huyện đáp ứng yêu cầu sản xuất và chiến đấu. Phong trào văn hóa, văn nghệ phát triển với tinh thần "Tiếng hát át tiếng bom", tạo không khí vui tươi, hồ hởi trong nhân dân, cổ vũ lao động sản xuất, chiến đấu và tăng tình đoàn kết cộng đồng. Sau ngày thống nhất đất nước năm 1975, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao phát triển nổi bật ở các cơ quan, trường học, bệnh viện, góp phần nâng cao sức khỏe cho cán bộ, viên chức và quần chúng.

Sau năm 1986 hoạt động văn hóa, thông tin tập trung tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công cuộc đổi mới và 3 chương trình kinh tế. Huyện duy trì các đội chiếu phim, đội thông tin lưu động, thư viện, đảm bảo nhu cầu tối thiểu về hưởng thụ văn hóa của nhân dân.

Những năm sau đó, phong trào xây dựng làng văn hóa, khu phố văn hóa đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đến năm 2005, Tiên Yên có 83/113 làng, khu phố khai trương xây dựng làng, khu phố văn hóa. 113/113 thôn, khu phố có quy ước văn hóa được phê duyệt. Năm 2014, toàn huyện có hơn 100 CLB, đội văn nghệ của các thôn, khu phố, trong đó có 11 CLB nghệ thuật. Công tác bảo tồn các di tích lịch sử văn hóa, di tích lịch sử cách mạng và các loại hình văn hóa vật thể, phi vật thể trên địa bàn huyện được chú trọng.

Tuần Văn hoá - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh lần thứ IV năm 2023. Ảnh: Xuân Thao (CTV)

Tiên Yên hiện có nhiều di tích cách mạng và hệ thống các công trình kiến trúc Pháp cổ; 16/42 di tích lịch sử, văn hóa nằm trong danh mục kiểm kê theo quyết định của UBND tỉnh, 6 di tích được xếp hạng cấp tỉnh. Trải qua biết bao thăng trầm, đến nay các giá trị, sắc màu văn hóa truyền thống ở Tiên Yên vẫn luôn được gìn giữ, bảo tồn và phát triển. Nổi bật như: Hát then của dân tộc Tày ở xã Điền Xá, xã Hà Lâu, xã Phong Dụ; hát soóng cọ của dân tộc Sán Chỉ ở xã Đại Dực; nghề thêu, dệt thổ cẩm của đồng bào Dao xã Phong Dụ; các trò chơi dân gian đánh quay, đẩy gậy, ném còn...

Nhận thức của cấp ủy, chính quyền và người dân về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa ngày càng được nâng lên. Hệ thống thiết chế văn hóa từng bước được đầu tư và phát huy hiệu quả. Công tác giới thiệu, quảng bá hình ảnh, nét đẹp văn hóa của địa phương được triển khai tích cực, với nhiều hình thức. Nhiều năm liền huyện Tiên Yên tổ chức thành công Tuần Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc.

Ông Tạ Vĩnh Thắng, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin, Giám đốc Trung tâm Truyền thông và Văn hóa huyện Tiên Yên, cho biết: Năm 2023, Tiên Yên tiếp tục đăng cai tổ chức Tuần Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh lần thứ IV vào tháng 8 vừa qua. Với sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, sự kiện đã tạo được tiếng vang, thu hút sự quan tâm của đông đảo nhân dân trong và ngoài tỉnh đến theo dõi, tham quan, giao lưu, trải nghiệm.

Phố đi bộ Tiên Yên với nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc, là địa chỉ thu hút đông khách du lịch

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXV nhiệm kỳ 2020-2025 xác định xây dựng huyện Tiên Yên trở thành trung tâm văn hóa giàu bản sắc các dân tộc vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh. Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ này, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Tiên Yên đã xây dựng nghị quyết về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa huyện Tiên Yên giai đoạn 2022-2025. Phấn đấu đến năm 2025, mỗi xã, thị trấn của huyện xây dựng và duy trì tối thiểu 1 mô hình tiêu biểu về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại địa phương; bảo tồn và phát huy giá trị 6 di tích cấp tỉnh đã được xếp hạng, 15 di tích đã được tỉnh kiểm kê phân loại. Có thể thấy, văn hóa truyền thống chính là nền tảng tinh thần to lớn tạo nên sự phát triển của xã hội.

Nhìn lại chặng đường lịch sử đã đi qua, chắc chắn người dân Tiên Yên sẽ vô cùng tự hào bởi những giá trị văn hóa truyền thống luôn được gìn giữ, phát huy. Từ đó góp phần xây dựng huyện Tiên Yên ngày càng giàu đẹp, văn minh, trở thành trung tâm văn hóa giàu bản sắc các dân tộc vùng Đông Bắc.

Nguồn: Quỳnh Hương(TTTT Tỉnh)⇒(Đọc bài gốc tại đây)