Trang chủ > Giải trí

Hát Soọng Cô :Di sản văn hóa độc đáo lâu đời của người dân tộc Sán Dìu

12/09/2024 10:30:25 AM
Hát Soọng Cô là một loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian độc đáo, được người Sán Dìu gìn giữ qua nhiều thế hệ. Là kho tàng văn nghệ dân gian truyền miệng, hát Soọng Cô vừa là tiếng lòng, vừa là nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc. Cộng đồng người dân tộc Sán Dìu tỉnh Quảng Ninh nói chung, người Sán Dìu tại Tiên Yên nói riêng, cũng đang duy trì nghệ thuật dân gian độc đáo này.

 

Hát Soọng Cô – Nét đẹp từ truyền thống

Theo tiếng Sán Dìu, "Soọng" có nghĩa là hát, còn "Cô" là ca. Loại hình dân ca này được truyền miệng qua nhiều thế hệ, sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt với lời ca giàu cảm xúc. Những giai điệu trữ tình của Soọng Cô thường bộc lộ tình yêu đôi lứa, ca ngợi lao động, quê hương hay diễn đạt tâm tư, tình cảm một cách tinh tế và sâu lắng. Soọng Cô gắn liền với đời sống sinh hoạt của người Sán Dìu, chủ yếu được hát vào những lúc nông nhàn hoặc trong các dịp giao lưu. Không gian hát thường là bên bếp lửa – nơi họ tin rằng thần bếp sẽ phù trợ gia đình.

Sọong Cô thường được thể hiện dưới dạng song ca hoặc nhóm đối đáp

 

Các bài Soọng Cô thường được trình bày trong các dịp như: Hát đón khách: Khách ghé thăm làng sẽ hát để xin chỗ ngồi, sau đó được chủ nhà mời vào quây quần bên bếp lửa. Hát giao duyên: Nam nữ hát đối đáp để bày tỏ tình cảm, tìm hiểu nhau, từ đó vun đắp những mối tình gắn bó. Hát chúc tụng: Trong những buổi họp mặt làng, người dân hát để chúc nhau mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no. Hát tiễn khách: Khi chia tay, cả chủ và khách dùng lời ca để bày tỏ lưu luyến, tiếc nuối. Soọng Cô cũng được sử dụng để ca ngợi lao động sản xuất, đề cao người chăm chỉ, chê trách những kẻ lười biếng, phản ánh chân thực đời sống nông thôn. Hát Soọng Cô không chỉ là phương tiện giao tiếp mà còn là cách người Sán Dìu gìn giữ và truyền tải văn hóa, lịch sử dân tộc. Với sự công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia ngày 10/11/2023, nghệ thuật dân gian hát Soọng Cô đang được bảo tồn và phát huy, trở thành niềm tự hào của người Sán Dìu và điểm nhấn văn hóa độc đáo của Quảng Ninh.

Đến với Tiên Yên vào dịp những ngày tháng 10 âm lịch, du khách sẽ được hòa mình vào không khí Lễ hội đền Đức ông Hoàng Cần – Ngày hội Văn hóa, thể thao dân tộc Sán Dìu huyện Tiên Yên.

Tái hiện hình ảnh anh hùng dân tộc Hoàng Cần khởi nghĩa đánh đuổi quân xâm lược

Đây là hoạt động thường niên được huyện Tiên Yên tổ chức nhằm phục dựng lại nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc Sán Dìu đang sinh sống tại huyện.

Các đồng chí lãnh đạo huyện, lãnh đạo xã thực hiện nghi lễ Cáo Yết tại đền Đức ông Hoàng Cần nhằm báo cáo, xin phép tổ chức Lễ hội Sán Dìu

 

Đồng thời tưởng nhớ tới công lao to lớn của vị anh hùng dân tộc Hoàng Cần trong việc đánh đuổi quân xâm lược và bảo vệ tổ quốc. Tại lễ hội, đồng bào dân tộc Sán Dìu tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao tạo không khí vui tươi phấn khởi trong ngày hội.

Nhiều hoạt động văn hóa thể thao được diễn ra trong ngày hội

Không thể thiếu trong ngày hội là giao lưu hát Sọong Cô, trình diễn tái hiện lại lễ rước dâu đặc trưng của đồng bào dân tộc Sán Dìu và tái hiện nghi lễ thiêng liêng của người đồng bào dân tộc Sán Dìu đó là nghi lễ leo dao và lễ hành quang.

 

Trích đoạn nghi lễ rước dâu của người dân tộc Sán Dìu

 

Lễ Leo dao và Lễ Hành quang là nghi lễ tâm linh đặc trưng riêng có của người dân tộc Sán Dìu

 

Thu Hòa